Launch อย่างไว ด้วย Wizard of Oz

สิ่งที่เราอยากได้เวลาเราทำ product หรือ service ใหม่ๆออกสู่ตลาดก็คือ fast feedback loop ว่า เอ๊ะ มันจะเวิกไหมนะ? โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าเป็นของใหม่มากๆที่ เรายังไม่รู้ product-market fit เลย เราจะมี assumptions หลายอย่างมากๆ ที่ถ้า assumptions พวกนี้ไม่จริงขึ้นมา ก็คือพัง ถ้าเรารอจน build product จนเสร็จสมบูรณ์แล้วค่อย launch แล้วหลังจากนั้นเราถึงจะรู้ว่ามันไม่เวิก ไม่มีลูกค้า ไม่มีคนซื้อ ก็สายเกินไปซะแล้ว เพราะเท่ากับว่า product ที่เราตั้งใจลงทุนลงแรง build มาตั้งนานต้องถูกโยนทิ้ง 😭

ดังนั้น เราเลยอยากลองทำ MVP ดูก่อน ซึ่งมีวิธีทำได้หลายแบบมาก วันนี้จะมาเล่าถึงวิธีที่น่าสนใจวิธีหนึ่ง ที่ชื่อว่า Wizard of Oz ครับ ปกติพวกเราที่เป็น software engineers พอจะทำ startup แน่นอนว่าเราจะเริ่มต้นด้วยการเขียน code! แต่จริงๆแล้วหลายๆครั้ง MVP ของ product นั้น เราสามารถทำได้โดยไม่ต้อง code เลยด้วยซ้ำครับ

ตัวอย่างเช่น Zappos ซึ่งเป็น web ขายรองเท้า สมัยก่อนนู้นนนน เขาก็ยังไม่แน่ใจเลยว่ามันจะเวิกไหม จะมีคนมาซื้อรองเท้า online โดยยังไม่ได้ลองเลยจริงๆหรอ? แล้วธุรกิจนี้ก็ใช้เงินลงทุนตั้งต้นสูง เพราะต้องซื้อรองเท้า หลายสี หลายไซส์ มา stock ไว้ก่อน โดยยังไม่รู้ว่าจะมีลูกค้ามาซื้อรึเปล่า ซึ่งเป็น critical assumption ของเค้าในตอนเริ่มต้นนี้ครับ

แล้วเราจะ validate assumption ว่าจะมีคนมาซื้อรองเท้า online จริงๆรึเปล่ายังงัยดีนะ? ใช่แล้วเราก็ต้องเขียน code ทำ web ขึ้นมา! แต่เดี๋ยวก่อนนนน ถ้าลองนึกดูดีดี เรายังไม่ต้องเขียน code ซักบรรทัดเดียวก็ยังได้ครับ สิ่งที่เค้าทำก็คือ เค้าไปถ่ายรูปรองเท้าจากร้านต่างๆแถวบ้าน แล้วก็เอารูปไปลงโฆษณา online ครับ พอมีคนมาสั่งซื้อ เค้าก็วิ่งออกไปซื้อที่ร้านแล้วส่งไปให้ลูกค้า โดยลูกค้าไม่รู้เลยด้วยซ้ำว่าเค้ายังไม่มี stock ของอยู่จริงๆ! 😂

หลักการของ Wizard of Oz ก็คือ launch product ออกไป เหมือน product จริงๆเลย แต่จริงๆแล้วมันไม่ได้มีระบบอะไรข้างหลังหรอก เอาคนนี่แหละ ใช้แรงงานถึกๆ manual ล้วนๆไปก่อน 555+ ถ้ามันเวิกแล้วค่อยมาทำระบบทีหลังครับ

ตัวอย่างใกล้ตัวง่ายๆเช่น ถ้า PO มาบอกว่าต้องมี feature ส่ง email daily report ให้ลูกค้าทุกวันนะ เราต้องถาม PO กลับไปครับว่า มันต้องมีจริงรึเปล่า ส่งไปทุกวันมีคนอ่านหรอ สุดท้ายก็ลง junk mail รึเปล่านะ 555+ ดังนั้นเหมาะมากครับที่เราจะ launch ด้วย Wizard of Oz ก่อน เช่น ทุกวันก็แค่หาซักคนคอยกด run SQL query เอาไปแปะ Excel template แล้ว export PDF ส่ง email ไปให้ลูกค้า ทำมันอย่างนี้แหละครับ ใน email ก็ติด tracking หน่อยว่า มีคนเปิดอ่านมั้ย มีคน click link ใน email กี่คน ก็ว่าไป ก็จะทำให้เราได้ข้อมูลมากขึ้นในการตัดสินใจว่า เราควรจะลงทุน build feature นี้จริงๆรึเปล่าครับ

เอาไปลองใช้กันดูนะครับ 😄

Product Experiment: Wizard of Oz

Use human power to fake automation of complex tasks. Apply the Wizard of Oz product experiment: Use your own hands, an intern, or online crowdsourcing services to fake automation of tasks that are now too costly to build. To keep the facade of no human involvement, consider constructing your experiment so that real-time response is not needed in order to deliver on the value proposition you’re testing.

Learning LoopAnders Toxboe